3 april 1977
Race 4: Grote Prijs van de Verenigde Staten-West
Long Beach Street Circuit
80 ronden van 3,250 km. Totaal: 260,000 km
Weer: droog, zonnig en warm
Begin april strijkt het Formule 1-circus voor de tweede keer in de geschiedenis neer in Long Beach. In de straten van de voorstad van Los Angeles, in het zonnige Californië, zal de vierde wedstrijd van het seizoen 1977 plaatsvinden. De tweede race in de Verenigde Staten – naast de traditionele najaarsrace in Watkins Glen nabij New York – zorgt zo voor de overbrugging tussen de Zuid-Afrikaanse Grote Prijs en het begin van het Europese seizoen, waar voordien een gat van twee maanden tussen lag.
De Formule 1 is nog steeds niet helemaal bekomen van het dramatische ongeluk in de Zuid-Afrikaanse Grote Prijs dat het leven kost aan Shadow-coureur Tom Pryce en een baancommissaris wanneer zich op 18 maart opnieuw een tragedie voordoet. Op deze dag vindt de Braziliaanse Brabham-rijder Carlos Pace de dood wanneer hij in eigen land neerstort met zijn privé-vliegtuig. Pace, in 1975 nog winnaar op Interlagos in Brazilië (zijn enige overwinning in zijn loopbaan), werd 32 jaar oud en reed in totaal 73 Grote Prijzen. Wanneer in 1990 de omloop van Interlagos op de Formule 1-kalender terugkeert na grondige verbouwingswerken zal het circuit naar hem vernoemd worden.
Carlos Pace °6 oktober 1944 – †18 maart 1977.
De getroffen teams hebben in Long Beach hun effectieven weer op volle sterkte. Bij Shadow maakt de Australiër Alan Jones, die in 1976 nog uitkwam voor Surtees maar voor 1977 geen stoeltje vond, zijn heroptreden in de Formule 1. En bij Brabham wordt de vacante plaats ingevuld door Hans-Joachim Stuck. De Duitser, die in Kyalami nog eenmalig voor March rijdt, heeft inmiddels reeds getest voor het nieuwe Duitse ATS-team, doch de kans om eindelijk voor een topteam te rijden doet hem te elfder ure besluiten het aanbod van Brabham aan te nemen.
ATS (oftewel Auto Technisches Spezialzubehör), het nieuwe team van de eigenzinnige Duitse velgenfabrikant Günter Schmid, is een nieuwe naam in de Formule 1 die in Long Beach zijn debuut maakt. De Duitser heeft hiertoe de inboedel van het Amerikaanse, eind 1976 opgedoekte Penske-team opgekocht; de auto is dan ook gewoon een overschilderde, overjaarse Penske PC4, in het vorige seizoen in Oostenrijk nog goed voor de zege. Door het onverwachte afzeggen van Stuck geeft Schmid het beschikbare zitje – het team zet voorlopig slechts één auto in – aan de snelle Fransman Jean-Pierre Jarier, nog een coureur die in 1977 aanvankelijk aan de zijlijn staat.
ATS, een nieuw team in de Formule 1.
Bij March is Ian Scheckter nog steeds niet hersteld van zijn kwetsuren; de oudere broer van Jody wordt voor deze race vervangen door de Brit Brian Henton – nog iemand die tijdelijk terugkeert in het deelnemersveld. BRM is er in Long Beach niet bij, evenals Boy Hayje (March), waardoor er opnieuw slechts 22 wagens aan de trainingen beginnen.
De kwalificaties
Long Beach is naast Monaco het enige stratencircuit op de kalender in 1977, wat altijd wel voor een verrassingselement zorgt gezien het speciale karakter van de omloop en het hobbelige karakter van de baan. De kwalificaties leveren in ieder geval een trendbreuk met de eerste drie wedstrijden van het seizoen: het is Niki Lauda (Ferrari), die na twee trainingsdagen de snelste is. De winnaar van Kyalami behaalt na zijn eerste zege nu ook zijn eerste polepositie na zijn ongeluk van vorig jaar en lijkt nu echt helemaal terug. Naast hem start verrassend thuisrijder Mario Andretti (Lotus). De Amerikaan voelt zich in de revolutionaire Lotus 78 helemaal in zijn sas op de hobbelige baan, met een plaatsje op de eerste rij tot gevolg.
De ‘pitboxen’ in Long Beach anno 1977.
De tweede rij wordt ingenomen door Jody Scheckter (Wolf) en de tweede Ferrari van Carlos Reutemann, gevolgd door Jacques Laffite (Ligier) – die voor het eerst dit jaar de sprong naar voren weet te maken – en John Watson (Brabham). Oud-wereldkampioen Emerson Fittipaldi zet met het nog steeds middelmatig presterende Fittipaldi-team de zevende tijd neer; naast hem staat pas op de achtste plaats James Hunt (McLaren). De wereldkampioen, die in de eerste drie wedstrijden nog goed was voor de pole, komt in Long Beach totaal niet uit de verf – ook al omdat hij zich het hele weekend niet lekker voelt – en zet een voor zijn doen teleurstellende prestatie neer.
Emerson Fittipaldi maakt het hele weekend een uitstekende indruk.
Jarier rijdt in de ATS-Penske naar een verrassende negende plaats; het team heeft zijn debuuut in ieder geval niet gemist. De top tien wordt vol gemaakt door Ronnie Peterson in de Tyrrell. De zeswielers kunnen op de hobbelige omloop duidelijk niet uit de voeten, getuige ook de twaalfde tijd van teamgenoot Patrick Depailler. Alan Jones vat zijn comebackrace aan als veertiende, Gunnar Nilsson (Lotus) en Jochen Mass (McLaren) stellen met een vijftiende en zestiende tijd ronduit teleur en ook Stuck heeft nog heel wat werk voor de boeg gezien zijn zeventiende startplaats.
De race
Wanneer de startlichten op zondag op groen springen, is WK-leider Jody Scheckter als snelste weg. De Zuid-Afrikaanse Wolf-coureur verschalkt bij de start Lauda en Andretti en snijdt als eerste bocht aan. Achter hen breekt er meteen chaos uit, wanneer Reutemann zijn rempunt mist en rechtdoor rijdt en Hunt over de wielen van Watson heen in de lucht gekatapulteerd wordt. In het geharrewar verliest Vittorio Brambilla (Surtees) een wiel bij een touché met Mass. De Italiaan is zo meteen de eerste uitvaller, terwijl Reutemann en Hunt achteraan aansluiten en aan een achtervolgingsrace beginnen. Die van Reutemann zal na vijf ronden al eindigen wanneer hij in botsing komt met de March van thuisrijder Brett Lunger.
James Hunt kiest het luchtruim bij de start.
De andere Amerikaan, Mario Andretti, heeft samen met Scheckter en Lauda inmiddels al afstand genomen van de rest van het deelnemersveld. De hele race lang rijdt het trio in elkaars kielzog; het is duidelijk dat één van deze drie coureurs de race zal winnen.
Achter hen vormt zich een groepje met Laffite, Watson, Depailler, Fittipaldi, Jarier en Jones. De twee laatste coureurs rijden een prima race en tonen bij hun comeback onmiddellijk dat ze hun plaatsje in het Formule 1-peloton nog steeds verdienen. Watson valt vooraan weg na een probleem met de ontsteking. Doordat de Brabham-crew evenwel assistentie verleent buiten de pitstraat wordt de Noord-Ier korte tijd later onverbiddellijk gediskwalificeerd.
Scheckter, Andretti en Lauda leveren de hele race strijd met elkaar.
Hoewel er weinig inhaalmaneuvers zijn in de wedstrijd – een euvel inherent aan stratencircuits, ook al in 1977 – blijft de strijd om de zege tot op het einde spannend. Vooraan verandert er de hele race niets aan de volgorde van de koplopers. Intussen heeft Scheckter echter last gekregen van een langzaam leeglopende rechtervoorband, die hem met nog amper drie ronden te gaan fataal wordt, waarop Andretti en Lauda hem prompt passeren. Voor de Zuid-Afrikaan een onverdiend lot na al die tijd op kop gelegen te hebben; hij weet echter de race uit te rijden zonder nog banden te moeten wisselen.
Nog meer pech heeft Laffite, die twee ronden voor het einde nog wegvalt met een kapotte ontsteking. Andretti laat zich vooraan ondertussen niet meer de kaas van het brood eten en rijdt naar zijn eerste zege van het seizoen. Het is ook de eerste voor de Lotus 78 en tevens de eerste van een Amerikaanse rijder voor eigen publiek, wat door het publiek warm toegejuicht wordt.
Mario Andretti trekt uiteindelijk aan het langste eind.
Vlak na hem komen Lauda en Scheckter, die nu ex-aequo bovenaan staan in de WK-stand, over de streep. Na hen zijn de resterende punten voor Depailler, Fittipaldi en Jarier, die zo het ATS-team bij zijn Formule 1-debuut prompt zijn eerste WK-punt schenkt. Titelverdediger Hunt eindigt als zevende, net buiten de punten.
Na vier races is het eerste, inleidende gedeelte van het Formule 1-seizoen 1977 daarmee ten einde. Na Long Beach nemen de teams opnieuw vijf weken rust tot de Grote Prijs van Spanje, die het Europese seizoen zal inluiden. Inmiddels kan ook een eerste voorlopige balans opgemaakt worden, waarbij blijkt dat Niki Lauda en Ferrari nog steeds de te kloppen combinatie zijn. Wolf is tot nu toe de revelatie van het seizoen, McLaren heeft er nog steeds de snelheid in zitten maar komt net iets tekort in de races, Lotus lijkt een gevaarlijke outsider te gaan worden, Brabham heeft nog steeds de betrouwbaarheid niet onder controle en Tyrrell blijft tot nu toe onder de verwachtingen.
De winnaar op het erepodium.
De uitslag
1. Mario Andretti (Lotus)
2. Niki Lauda (Ferrari)
3. Jody Scheckter (Wolf)
4. Patrick Depailler (Tyrrell)
5. Emerson Fittipaldi (Fittipaldi)
6. Jean-Pierre Jarier (ATS-Penske)
7. James Hunt (McLaren)
8. Gunnar Nilsson (Lotus)
9. Jacques Laffite (Ligier) *
10. Brian Henton (March)
11. Hans Binder (Surtees)
(* uitgevallen, maar geklasseerd)
Pole: Niki Lauda (Ferrari) 1’21”630
Snelste ronde: Niki Lauda (Ferrari) 1’22”753
WK-stand:
Rijders:
Scheckter 19, Lauda 19, Reutemann 13, Andretti 11, Hunt 9, Fittipaldi 8, Depailler 7, Pace 6, Nilsson 2, Mass 2, Regazzoni 1, Zorzi 1, Watson 1, Jarier 1
Constructeurs:
Ferrari 28, Wolf 19, Lotus 13, McLaren 9, Fittipaldi 8, Brabham 7, Tyrrell 7, Ensign 1, Shadow 1, ATS-Penske 1
Wordt vervolgd…