Het is dé discussie van deze week. De uitloopstrook. Coureurs maken er creatief gebruik van, er is discussie over welk materiaal te gebruiken voor de uitloopstrook en Bernie Ecclestone wil zelfs muren langs het circuit plaatsen. Een blik op de meest gehate plek op het circuit: De uitloopstrook.
Onze oude vriend de grindbak
Veel mensen denken met weemoed terug aan de uitloopstrook uit het verleden. De grindbak. Komt een coureur buiten de baan, dan heeft hij (of zij) een probleem. De grindbak staat synoniem aan enorm tijdverlies of erger: een uitvalbeurt. Bijkomend voordeel van de ‘kitty litter’, zoals de Engelsen de grindbak liefkozend noemen, was de veiligheid. Grind remt (onder de juiste hoek) af en dat voorkomt een impact met de vangrail, of het maakt de impact in elk geval een stuk minder hard.
Waarom is de grindbak dan in de ban gedaan? In het begin van de jaren 2000 begon men met het vervangen van de grindbak met…asfalt! Het argument voor de veranderingen waren simpel. Een uitstapje van het circuit kost niet meteen de race, en in het geval van een crash kan de coureur blijven remmen. Met de hogere snelheid van de Formule 1 bolides eind jaren negentig kwam het meermaals voor dat een wagen over de grindbak stuiterde of vloog en daarmee niet meer afgeremd werd. Onder de verkeerde hoek kan een wagen zelfs gaan rollen, en met het ongeluk van Pedro Diniz tijdens de grand prix van Europa in 1999 in het achterhoofd is dat geen fijn idee. Zo kwam het dat de grindbak langzaam uit het circuitbeeld verdween.
Uitstraling en faciliteiten
Aan het eind van de jaren nul werden circuits als paddestoelen uit de grond gestampt. Het bedrijf van circuitontwerper Hermann Tilke draait overuren en moet in het ene na het andere exotische land een ‘state of the art’ circuit opleveren. Daarbij overtreft Tilke zichzelf per circuit. Van de meest moderne en kunstzinnige tribunes, tot een pitstraatuitgang die in een tunnel onder het circuit doorloopt. Hotels die over het circuit gebouwd worden, racen in het donker, uitloopstroken die onder de tribune door steken, een uitkijktoren van waaruit het hele circuit overzien kan worden. Niks is voor Tilke te gek.
De layouts van de zogenaamde ‘Tilkedromes’ zijn echter zodanig, dat ze bij veel mensen niet in de smaak vallen. Meermaals levert Tilke een lap asfalt waarop het circuit met witte lijnen en kerbstones uitgetekend lijkt te zijn. De asfaltuitloopstrook wint hiermee veel terrein en wordt zelfs verheven tot de nieuwe standaard.
De uitloopstrook van vandaag
Tilke heeft ook een voorkeur van lange rechte stukken gevolgd door een aantal scherpe hoeken. Voorbeelden hiervan zijn het Yas Marinacircuit in Abu Dhabi, het Marina Baycircuit in Singapore en Autodromo Hermanos Rodriguez in Mexico. Het laatstgenoemde circuit werd met de adviezen van Tilke verbouwd. Met deze ontwikkeling, en de geasfalteerde uitloopstroken, wordt de term ‘track limits’ een vaste waarde in het Formule 1 vakjargon.
De Grand Prix van Mexico heeft veel stof doen opwaaien over de uitloopstrook. De Mercedescoureurs en Max Verstappen maakten creatief gebruik van de mogelijkheid om de eerste, tweede én derde bocht af te snijden, en wanneer de wedstrijdleiding dan ook nog eens niet duidelijk is in wat wel en niet mag wordt er al snel gesmeten met termen als ‘meten met twee maten’.
De uitloopstrook van morgen
Over wat wel en wat niet mag of wel of niet terecht is, daar worden al genoeg woorden over vuil gemaakt. Feit is dat de acties van zowel de rijders als van de wedstrijdleiding de discussie over de uitloopstrook behoorlijk hebben doen oplaaien.
Over Bernie Ecclestone kan men zeggen wat men wil, maar hij was de discussie in de aanloop van de Mexicaanse grand prix al voor. Hij pleitte (tot grote onvrede van vrijwel alle coureurs) voor het plaatsen van muren langs alle circuits. De uitwerking was simpel, geen gedoe meer met track limits en het racen wordt gevaarlijker en daarmee spannender. Kort door de bocht, maar Ecclestone weet als geen ander met zijn ridicule idee het debat wel aan te zwengelen, en de coureurs en de FIA deden tijdens het weekend de rest van het werk.
Zo waren het al redelijk snel Daniel Ricciardo en Nico Hülkenberg die reageren op ‘uitloopstrook-gate’. Ricciardo is fan van de bekende grindbak. Coureurs kunnen dan niet langer een fout maken en ‘ontsnappen’ via een geasfalteerde uitloopstrook. Maar de grindbak is niet voor niets afgeschaft in het verleden, erkent ook Nico Hülkenberg. Hülkenberg voelt meer voor de zogenaamde ‘slow-down’ kanalen zoals ze in Monza en Sochi te zien zijn. De coureur moet dan via een ‘omweg’ terug het circuit oprijden. Het kost geen zeeën van tijd, maar zal ook nooit snel genoeg zijn om een positie te behouden.
De oplossing is niet simpel
Wat op dit moment duidelijk lijkt is dat de uitloopstroken van veel circuits toe zijn aan een metamorfose waarbij de wedstrijdleiding duidelijker kan stellen wat wel en wat niet mag, coureurs niet meer door afsteken hun positie kunnen verdedigen en dat fans niet meteen beroofd worden van een mooi gevecht op het circuit.
De kans dat de grindbak terugkeert is klein. Zoals gezegd is deze niet voor niets aan banden gelegd. Buiten het feit dat de circuits er uitdagender van worden, kleven er ook een hoop gevaarlijke nadelen aan een grindbak. De muren van Ecclestone zijn slechts een proefballon om de discussie aan te zwengelen. Geen mens die dat idee serieus gaat onderzoeken, en dat is hoogstwaarschijnlijk ook niet eens de bedoeling van Ecclestone.
Daarmee lijkt het erop dat de toekomst ligt bij de ‘slow down’ kanalen. Er ligt dan een duidelijke lijn die de coureurs wel of niet kunnen overtreden én een duidelijke lijn waarbij elke wedstrijdleider kan zien wanneer hij een penalty moet uitdelen. Voor de coureurs is een race dan niet meteen voorbij met een uitstapje. Nadeel is dan weer dat een coureur zijn concurrent het ‘slow-down’ kanaal op kan dwingen, zoals Max Verstappen in Monza bij Sergio Perez voor elkaar kreeg. Wordt dát dan weer strafbaar gesteld?
Wat vooral belangrijk is, is dat de sport niet meer een dergelijke flater slaat als in Mexico, wil het tenminste nieuwe fans aan zich binden die het spelletje gaan begrijpen. Het gevecht op het eind was fantastisch, maar wordt achteraf overschaduwd door onduidelijkheid over wat er wel en niet mag, wat wel of niet bestraft zou moeten worden, en dat is een enorm gemiste kans.
