Zondag 4 april 1982. In de straten van de Californische havenstad Long Beach vindt de derde Grote Prijs van het Formule 1-seizoen plaats, de eerste van niet minder dan drie wedstrijden die dat jaar in de Verenigde Staten zullen plaatsvinden. Een seizoen dat, om het zacht uit te drukken, tot nu toe een behoorlijk zootje geweest is.
De openingsrace in Zuid-Afrika in januari kon ei zo na geen doorgang vinden doordat de coureurs in staking gingen tegen de invoering van een nieuwe superlicentie, de Grote Prijs van Brazilië werd ontsierd door de diskwalificatie van de eerste twee coureurs uit de race-uitslag (Nelson Piquet en Keke Rosberg) omwille van onreglementair bevonden auto’s en de Grote Prijs van Argentinië ging, met de Falkland-oorlog die op uitbreken stond, zelfs helemaal niet door. Het was dan ook een opluchting voor iedereen om vast te stellen dat alle teams en rijders present gaven in Long Beach.
Of toch niet helemaal, één naam kwam niet langer op de deelnemerslijst voor: die van vice-wereldkampioen Carlos Reutemann (Williams). De Argentijn voelde zich, met de oorlog waarin zijn land verwikkeld was in het verschiet, niet langer thuis in een Brits team en werd bovendien hoe langer hoe meer om de oren gereden door nieuwe teamgenoot Keke Rosberg, de verrassing van het seizoen totnogtoe. Voor de veteraan reden genoeg om de Formule 1 definitief vaarwel te zeggen. In zijn plaats contracteerde teambaas Frank Williams voor één race Mario Andretti. De wereldkampioen van 1978, die voor 1982 de Formule 1 eigenlijk verlaten had en naar de Indycars was uitgeweken, keerde zo eenmalig terug in het deelnemersveld.
In deze omstandigheden beginnen de dertig ingeschreven coureurs aan de trainingen voor de race. Een coureur die van in het begin een uitstekende indruk maakt, is Niki Lauda. De tweevoudige wereldkampioen, die eind 1979 de Formule 1 de rug had toegekeerd en nu in 1982 een verrassende comeback maakte bij McLaren, is de hele tijd in de voorste gelederen te vinden en lijkt op zaterdag zelfs op weg naar zijn eerste pole sedert zijn terugkeer achter het stuur, tot Andrea de Cesaris (Alfa Romeo) in extremis verrassend naar de snelste tijd rijdt.
De jonge Italiaan verovert zijn eerste polepositie uit zijn carrière, een gegeven waar evenwel niet iedereen even blij mee is, gezien de kwalijke reputatie van de coureur, die door sommigen zelfs gekscherend ‘de Crasheris’ genoemd wordt. Lauda start naast hem op de eerste rij, de Renaults van René Arnoux en WK-leider Alain Prost (winnaar van de eerste twee Grote Prijzen in 1982) staan op de tweede rij. Na hen volgen Bruno Giacomelli in de tweede Alfa, wereldkampioen Nelson Piquet in de Brabham (dat sedert de vorige race tijdelijk terug gebruik maakt van de atmosferische Ford Cosworth-motor nadat het motorenleverancier BMW terug naar de fabriek stuurde), Gilles Villeneuve (Ferrari), Keke Rosberg (Williams), Didier Pironi in de tweede Ferrari en de verrassende Jean-Pierre Jarier (Osella).
Zesentwintig wagens mogen starten; voor Teo Fabi (Toleman), Riccardo Paletti (Osella), Chico Serra (Fittipaldi) en Mauro Baldi (Arrows) zit het weekend er daardoor op zaterdag alweer op. Slim Borgudd (Tyrrell) kan zich wel kwalificeren; voor de Zweed, die ook bekend geworden is als studiomuzikant voor o.a. Abba, wordt het zijn laatste Formule 1-race. Omwille van geldgebrek moet hij voor de volgende race zijn zitje definitief afstaan. Hij zal later nog van zich laten horen in het truckracen.
Hoewel velen het ergste vrezen, neemt de Cesaris op zondag een perfecte start. De Italiaan snijdt de eerste bocht van het voor dit jaar qua lay-out aangepaste circuit aan als eerste, voor Arnoux, Lauda, Giacomelli, Villeneuve en Prost.
Long Beach is een bochtig en langzaam stratencircuit, waardoor de atmosferische wagens bevoordeeld zijn tegenover hun turboconcurrenten, en waarop inhalen traditioneel moeilijk is. De Cesaris kan in de eerste ronden dan ook een lichte voorsprong uitbouwen op Arnoux, die een fel opzittende Lauda achter zich heeft.
Ook Giacomelli kan het tweetal gemakkelijk volgen, tot hij na een vijftal ronden een impulsief inhaalmaneuver op Lauda probeert. De Italiaan verkijkt zich compleet bij het afremmen voor de haarspeldbocht en in plaats van Lauda achter zich te laten, ramt hij zichzelf en Arnoux uit de race.
Dit verandert het karakter van de race. Lauda kan het gat naar zijn voorligger dichten en wanneer beiden zich opmaken om na vijftien ronden de March van Raul Boesel te dubbelen, ziet de Oostenrijker zijn kans schoon en is hij de Cesaris voorbij. De Italiaan probeert nog terug te vechten maar moet zich uiteindelijk gewonnen geven. Uiteindelijk zal hij zijn reputatie alsnog eer aandoen en een zekere tweede plaats verliezen door een crash.
Achter Lauda ontstaat er een stevig duel voor de tweede plaats tussen Rosberg en Villeneuve. De Ferrari van de Canadees is uitgerust met een experimentele dubbele voorvleugel, die bij hoge snelheid gevaarlijk aan het trillen gaat. De wedstrijdleiding heeft er in elk geval geen goed oog in en diskwalificeert Villeneuve na de finish.
Voor het zover is, krijgen de toeschouwers nog een gesmaakt gevecht tussen de twee kemphanen te zien, dat in het voordeel van de Fin beslist wordt wanneer de Ferrari aan het einde van de rechte lijn bij de start (de finishlijn ligt in Long Beach aan de andere kant van het circuit) zich verremt en in een spin geraakt. De Canadees kan voorlopig echter zijn weg verderzetten.
Niemand echter die Niki Lauda bedreigt. De Oostenrijker rijdt in zijn pas derde race na zijn comeback onbedreigd op de overwinning af en snoert daarmee de laatste criticasters definitief de mond. Rosberg finisht als tweede en mag deze plaats na zijn diskwalificatie in Brazilië deze keer wel behouden. Het is Villeneuve die deze keer het haasje is, waardoor Riccardo Patrese (Brabham) doorschuift naar het podium. Michele Alboreto (Tyrrell), Elio de Angelis (Lotus) en John Watson (McLaren) pakken de resterende punten.
In de WK-stand blijft Prost aan de leiding, voor Lauda, die naar de tweede plaats oprukt. Rosberg en Watson delen de derde plaats. Zo eindigt de Grote Prijs van Long Beach, de eerste wedstrijd van het seizoen 1982 die een redelijk normaal wedstrijdverloop kent. Bij de volgende race in San Marino zal de strijd tussen de automobielfederatie FISA en de constructeursvereniging FOCA over de technische reglementen opnieuw in alle hevigheid losbarsten: zowat de helft van de Formule 1-teams zullen de race boycotten.
