In Italië gebeurt alles met passie. Of het nou gaat om koffie zetten, auto’s of mode ontwerpen, het volkslied zingen of een sportvereniging aanmoedigen, het gaat gepaard met gesticuleer, stemverheffing, emotionele expressie en niet te missen geldingsdrang.

Formule 1 fans weten dat: jarenlang zagen zij twee keer per maand hoe het Italiaanse volkslied luidkeels werd gezongen na het Duitse of het Braziliaanse.

Waar bij de Duitsers streng gekeken werd in afwachting van het einde van het wat stijve Deutschlandlied trachtten dan vervolgens de Italiaanse monteurs, PR tantes, pitspoezen, zelfs de directieleden en alles wat verder Italiaans was zo hard en mooi mogelijk mee te zingen met het prachtige, melodieuze volkslied van de republiek in de laars.

Tifosi

Maar de volgers van de koningsklasse van de motorsport kennen die passie nog door iets anders; de tifosi. De fans van Ferrari. Ze zijn er altijd, iedere GP. Toegegeven, in de Europese landen wat meer dan de intercontinentale evenementen, maar toch, ze zijn er. En als je Monza ziet, dan weet je hoe groot de fanbase van de Scudería Ferrari is.

Ook in de jaren dat Ferrari minder successen behaalde bleef het grootste deel van de tifosi de renstal uit Maranello trouw.

Ferrari is dan ook zo’n beetje de enige partij in de Formule 1 die enigszins rekening houdt met de mening van de fans. De Italiaanse renstal is de belangrijkste -en daardoor meest geprivilegieerde- in het strijdveld van de Formule 1, omdat zij de enigen zijn die onafgebroken vanaf het begin van Formule 1 meedingen om de prijzen.

Daardoor -en alleen daardoor- kun je zeggen dat de fans in F1 nog wat te vertellen hebben, maar dat is dan alleen als de nood heel hoog is en vooral als het mis gaat met Ferrari. Want als er bij Ferrari niet gepresteerd wordt of als er naar de mening van de heren tifosi voor verkeerde rijders wordt gekozen, berg je dan maar.

De racerij zit Ferrari in het bloed én ze bouwen straatauto’s. En dat is een hobby van de renstal die volledig uit de klauw is gelopen. Want Enzo Ferrari zei: We bouwen straatauto’s om te kunnen racen en racen is duur. Maar nu maakt Ferrari miljarden winst per jaar, produceert meer dan 10.000 exemplaren en volgens Sergio Marchionne, de big boss van het Fiat-Chrysler concern, worden dat er meer:

Ferrari mag zoveel auto’s bouwen als er vraag is minus één Dat moet dan schaarste en exclusiviteit verzorgen. Minus één.In slechte jaren (de afgelopen vijftien, zeg maar) heeft Ferrari in zijn eentje zoveel winst binnengehaald, dat het hele concern, met alle merken die daar nog in zitten (Fiat, Lancia, Alfa Romeo, Dodge, Chrysler, Jeep) overeind hield.

Dus was ooit het uitgangspunt: we bouwen Ferrari’s voor rijke mensen om te kunnen racen, nu is het meer: we bouwen Ferrari’s voor rijke mensen om een heel concern door een ellenlange zwakke periode heen te slepen.

Ferrari is een heel andere organisatie geworden in de afgelopen twintig jaar en dat is maar goed ook, alle andere merken die min of meer dezelfde filosofie aanhielden (Lotus, Maserati recenter Caterham bijvoorbeeld) of puur een raceteam vormden (Brabham, Minardi, BRM, en nog veel meer) hebben het niet gered.

Ferrari staat nog altijd fier overeind als fabrikant én als renstal. Er worden hoge winsten geboekt.

Er wordt door Ferrari management naar de fans geluisterd, zoals een voetbalclub ook erkent dan de fans stakeholder zijn. Zoals er een overkoepelend orgaan is in het voetbal voor supportersverenigingen, zo ontbreekt dat in Formule 1 volkomen.

Alleen Ferrari heeft een schare aanhangers die het fanatisme opbrengt om vele, vele GP’s per jaar te bezoeken en hun team aan te moedigen, ongeacht wie daar rijdt.

Het verschil tussen Mercedes en Red Bull

In potentie is Mercedes een merk, dat in staat zou moeten zijn hetzelfde te bereiken. Natuurlijk niet die onafgebroken deelnamereeks, dat is niet meer in te halen, maar wel om een trouwe fanbase te verkrijgen door continuïteit te bieden in Formule 1-deelname, door de supporters serieus te nemen en te werken aan een platform voor hun fans.

Er is nu een Facebookpagina met zo’n 8.500 “likes” voor wat zo’n like waard is en bijvoorbeeld een stille pagina http://www.mercf1fans.com die verder niets biedt dan te vermelden onofficieel te zijn.

Nee, dan Red Bull. De hele website van Red Bull is communicatie met fans. Social Media worden ten volle en professioneel ingezet. Het merk heeft vooral aanhang onder jongeren, de energiedrankjesfabrikant heeft vanaf de introductie van het merk geïnvesteerd in connectie met de doelgroep door geinige reclames en -vooral- sportsponsoring.

Zo nam Red Bull twee formule 1-teams over, introduceerde wedstrijden stuntvliegen bij het grote publiek en sponsort de fabriek van mierzoete suikershots zo’n beetje ieder talent in extreme-sports. Red Bull is het Veronica (komt naar je toe deze zomer) van de 21ste eeuw.

Professionele marketingbenadering? Ja. Diepgaande betrokkenheid van deze fans bij de sport Formule 1?

Nee.

Want dat is niet de wijze waarop de jongere van nu zich plaatst in de maatschappij. Er is groot aanbod van passend amusement voor deze doelgroep en als F1 een kant opgaat die niet aansluit bij wat leuk gevonden wordt, dan is er meteen iets anders te genieten.

De generatie van de 21ste eeuw zapt momenteel direct door naar ander spektakel en neemt rücksichtslos afscheid. Daarom juist heeft Red Bull het spel om de betere motoren zo hoog gespeeld in het derde kwartaal van 2015.

Er is Red Bull alles aan gelegen deze generatie aan zich te binden en dat lukt alleen als Red Bull succesvol is, dus tenminste op het podium finisht én als formule 1 als geheel aantrekkelijk is en spektakel biedt.

McLaren

Andere teams worstelen met het verbinden van fans aan hun merk. McLaren heeft enige fanbase van betekenis en die is groeiende, doordat McLaren inmiddels sportwagenfabrikant is geworden. Williams heeft ook teamsupport van enige betekenis wegens de lange en roemruchte geschiedenis van het team.

Een merk als Sauber, Force India of Manor heeft nauwelijks verbintenis met de markt. Dergelijke teams vinden support van fans en vooral van sponsors door de aantrekkingskracht van Formule 1 als geheel of -in hun geval incidenteel- meest tijdelijk door de rijders die ze aantrekken.

In het algemeen kun je stellen, dat fans zich vooral tot de rijders verbonden voelen en -op Ferrari en Red Bull na- hun voorkeur voor een team sterk laten afhangen van wie waar rijdt.

Max Verstappen

Soms duikt er een rijder op die op meer dan zomaar wat supporters kan rekenen. Venezuela vaardigde Pastor Maldonado af naar het Grand Prix-circus. Dat gaf een explosie van belangstelling voor de sport in het Zuid Amerikaanse land, vooral nadat hij een Grand Prix wist te winnen.

Toen Jos Verstappen een stoeltje bemachtigde bij het destijds winnende team Benneton, ging er een stormvloed van nieuwe aanwas aan fans door Nederland.

Toen hij al snel een podiumplek pakte sloeg de vlam helemaal in de pan. Jos kon vanaf dat moment op een trouwe schare fans rekenen.

Uitgesproken persoonlijkheden wisten in het verleden enorme aantallen supporters achter zich te scharen, Michael Schumacher, Ayrton Senna, Damon Hill, Gerhard Berger, Niki Lauda, wisten door de resultaten die ze boekten en hun persoonlijkheid de gemoederen soms decennia lang te verhitten.

Nog steeds worden berichten over Senna en Schumacher meer en sneller gelezen dan die over de meesten van de huidige rijders in Formule 1.

Sinds een jaar rijdt Max Verstappen voor Toro Rosso, onderdeel van de Red Bull familie. Scudería Toro Rosso is bedoeld voor aanstormend talent uit het Red Bull Junior Team.

Twee jaar mag je dan rijden voor STR en dan moet je doorschuiven naar Red Bull en dus beter zijn dan één van de rijders daar, óf een stoeltje bij een ander team gaan zoeken. Meestal eindigt de rijder dan in een andere autosportklasse. Of als testrijder. Of beide. Er zou in een uitzonderlijk geval sprake kunnen zijn van een verlenging naar drie jaar.
Die samenwerking tussen Red Bull en STR is natuurlijk slim. Je kunt nog twee rijders echte ervaring op laten doen en ook nog eens wat jong talent op vrijdag een kans geven. Tegelijkertijd legt het ook druk op de coureurs bij Red Bull Racing, maar druk in topsport hoort erbij, zeker in Formule 1 en juist daar moet je tegen kunnen om een goede prestatie neer te zetten in deze koningsklasse.

Met Max Verstappen is iets aan de hand.

Wie de cijfers van het achterliggende seizoen goed analyseert ziet dat Max Verstappen weliswaar veel meer punten scoorde dan zijn teamgenoot, maar tegelijkertijd nog niet hard kan maken dat Verstappen ook veel beter is dan zijn teamgenoot Sainz, die vaak met mechanische pech uitviel. Sterker nog, de eerste helft van het seizoen was Sainz significant beter (gezien de cijfers) dan Verstappen.

Toch stormde Max Verstappen alle hitlijsten binnen. In Duitsland zat hij twee keer in een grote sporttalkshow, in Oostenrijk werd hij uitgenodigd voor een dergelijk zeer goed bekeken TV programma, in Nederland zat hij twee keer in de goed bekeken late night show van Humberto Tan gedurende het seizoen.

Jeugd

En dan het Verenigd Koninkrijk.

In Groot Brittannië veroverde Max Verstappen de harten van werkelijk alle invloedrijke analysten, juist ook diegenen die bij aanvang van het seizoen spraken over onverantwoord beleid van Red Bull om een 17-jarig jochie in een Formule 1 auto te zetten.

Nadat Max op Spa Francorchamps in Blanchimont Felipe Nasr voorbij knalde aan de rechter buitenkant zonder ook maar een spoortje van blokkerende banden en nog een aantal van dergelijke perfect uitgevoerde “onmogelijke” inhaalacties had laten zien, waren deze Britse analisten, meest ex-coureurs (David Coulthard, Alan McNish, Johnnie Herbert bijvoorbeeld) maar ook Eddy Jordan, ex-formule 1 teameigenaar volkomen over naar het andere kamp.

Ze lieten geen gelegenheid gaan om de loftrompet te blazen over de vaardigheid waarmee Max Verstappen elk circuit waar hij debuteerde veroverde en eruit haalde wat er uit te halen viel tijdens de races.

Max Verstappen is potentieel een kans voor teams hun fanbase meer wortel te laten schieten in de vruchtbare Formule 1 grond.

Met Max in je team spreek je vele doelgroepen aan. Allereerst zijn leeftijdgenoten. Vrouwelijke leeftijdgenoten zelfs, hoewel de snoodaard inmiddels alweer een jaartje verkeert met Mikela uit Zweden. Dan de echte raceliefhebbers. Max lijkt van plan te zijn om zijn rijstijl niet aan te passen en zich te blijven onderscheiden door spektakel te leveren op de baan, vooral bij inhaalacties.

Gekte onder jongeren in West-Europa, gekte onder racefanaten over de hele wereld, specifieke gekte in Nederland, dat iedere gelegenheid met beide handen aanpakt om zich in oranje crêpepapier te wikkelen en de vlag uit te hangen, om vervolgens lallend het tweede volkslied ”Wij Houden Van Oranje” ten gehore te brengen.

Als Max Verstappen het zou flikken dit seizoen om een keer het podium te bereiken, dan zullen we het meemaken. Nederland massaal malloterig om Max.


Geld

Voor vele partijen dus een interessante gedachtesprong; Max Verstappen in je team. Red Bull Racing claimt een meerjarig contract te hebben met de talentvolle Nederlander. Dat is mooi voor Red Bull Racing als het waar is. En ook mooi voor Verstappen trouwens, want laten we maar eventjes vaststellen, zo tussendoor, dat Max Verstappen daarmee zijn vader al overtroffen heeft, die worstelde zijn hele carrière om er enige continuïteit in aan te brengen en telkens als het leek te lukken kwam er toch weer een dramatische wending die roet in het eten gooide.

Maar Red Bull –en dat beseffen de Oostenrijkers vast wel- moet op zijn tellen passen.

Want wat is een contract waard?

Een rijder als Ricciardo schijnt per jaar tussen een half en een heel miljoen per jaar op te strijken, bij Mercedes, Ferrari en McLaren betaalt men salarissen van vijf miljoen per jaar aan tweede rijders.

Als je de lijstjes die daarover in de media rondgaan moet geloven, strijken de heren Hamilton, Rosberg, Vettel, Raïkönnen, Alonso en Button bij elkaar per jaar rond de 70 tot 100 miljoen op.

Dat is natuurlijk veel geld.

Laten we nou eens laag gaan zitten en zeggen dat ze gemiddeld 10 miljoen verdienen, dat het dus 60 in het geheel is en dat de overige rijders daarbij vergeleken een schijntje verdelen.

In ieder geval is voor een team dat gewend is tientallen miljoenen te betalen aan de rijders een contract van een paar ton afkopen geen struikelblok. Althans, niet onoverkomelijk.

En daar zit de crux van het verhaal; wat als straks Ferrari komt aankloppen bij Max Verstappen, ergens in september? Iceman Raïkönnen gaat met pensioen zegt men. Komt er een stoeltje vrij, wie zet je daar neer? Rosberg? Naast Vettel?

Niet een heel goed idee. Dan is er Ricciardo. Maar dat gaat Vettel ook niet leuk vinden. Want Ricciardo reed Vettel al om de oren in zijn laatste seizoen bij RBR.

Het kan zo maar gebeuren dat Ferrari zijn zinnen zet op Max Verstappen om zo de Tifosi wat te bieden voor de toekomst, de fanbase te verjongen en een kampioensopvolger voor de toekomst vast klaar te stomen.

Laten we eerst genieten, van hopelijk een mooi en spannend seizoen Formule 1 in 2016!